Kể từ đầu năm nay, chỉ số cao su tự nhiên của Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải đã tăng hơn 38%, đóng cửa ở mức 19.630 điểm vào ngày 30/9, đánh dấu mức cao mới trong 5 năm của chỉ số cao su tự nhiên. Bên cạnh giá kỳ hạn đạt mức cao mới, giá cao su tự nhiên giao ngay cũng đạt mức cao nhất trong 5 năm. Theo dữ liệu của iFinD, giá cao su tự nhiên giao ngay trong nước là 17.942 nhân dân tệ/tấn vào ngày 30/9, mức cao mới trong 5 năm.
Những người trong ngành cho biết giá cao su tự nhiên tăng đáng kể trong năm nay chủ yếu bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm thời tiết, sáng kiến chính sách và nhu cầu thị trường.
Thứ nhất, từ phía nguồn cung, giá cao su tăng năm nay chủ yếu là do điều kiện thời tiết bất thường. Từ cuối năm ngoái đến nửa đầu năm nay, hiện tượng El Niño dẫn đến thời tiết bất thường, các vùng sản xuất cao su tự nhiên lớn gặp hạn hán, nhiệt độ cao trong nửa đầu năm, kéo theo lượng mưa thường xuyên. Đặc biệt, tại Trung Quốc, giai đoạn khai thác trong nửa đầu năm bị trì hoãn và lượng mưa liên tục càng ảnh hưởng đến quá trình khai thác.
Do đó, người ta dự đoán rộng rãi về việc giảm sản lượng nguyên liệu cao su, điều này đã trở thành yếu tố chính thúc đẩy giá tăng. Mặc dù có những yếu tố đầu cơ ngắn hạn trên thị trường, nhưng nhìn chung, điều kiện thời tiết là yếu tố chính ảnh hưởng đến giá cả.
Ngoài ra, các nhà sản xuất lốp xe trong nước duy trì hiệu suất hoạt động cao trong nửa đầu năm, đặc biệt với nhu cầu lốp radial bán thép tăng cao cũng thúc đẩy nhu cầu cao su.
Dữ liệu cho thấy cao su tự nhiên là chất rắn đàn hồi thu được thông qua quá trình đông tụ, sấy khô và chế biến mủ do cây cao su tiết ra. Cao su tự nhiên chủ yếu được sử dụng để sản xuất lốp xe. Thống kê chỉ ra rằng tiêu thụ lốp xe chiếm 73% tổng nhu cầu cao su tự nhiên vào năm 2023, trong khi các sản phẩm cao su, giày cao su và lốp xe đạp lần lượt chiếm 8%, 7% và 5%.
Thứ hai, một yếu tố quan trọng khác góp phần đẩy giá cao su tăng là Quy định không phá rừng (EUDR) của Liên minh châu Âu được công bố vào năm ngoái. Quy định yêu cầu truy xuất nguồn gốc đầy đủ của các sản phẩm liên quan và sẽ được thực thi vào cuối năm 2024. Mặc dù chính sách này có thời gian chuyển tiếp 18 tháng nhưng nhiều nhà sản xuất lốp xe châu Âu đã bắt đầu thực hiện. Quy định này đã làm tăng giá thành sản phẩm cao su thiên nhiên. Chi phí chứng nhận và đo lường liên quan đến EUDR đã dẫn đến phí bảo hiểm cao hơn đối với nguyên liệu cao su thô đáp ứng tiêu chuẩn EUDR, điều này cũng góp phần làm tăng giá cao su tự nhiên trong nửa đầu năm nay.
Giá cao su tự nhiên tăng cũng đang tác động đến các nhà sản xuất lốp xe hạ nguồn. Nhiều nhà sản xuất săm lốp nhận định, giá cao su tăng sẽ kéo theo chi phí nguyên liệu sản xuất săm lốp tăng, từ đó gây áp lực lên toàn ngành săm lốp.
Được biết, các nhà sản xuất săm lốp chủ yếu ứng phó với nguy cơ giá cao su tăng cao bằng cách ký kết các thỏa thuận giá dài hạn và tăng giá săm lốp. Điều này có thể giữ giá cao su trong một thời gian nhất định (thường là một năm) và khi giá cao su tăng trong thời gian ngắn, chi phí mua sắm của công ty đối với bộ phận này không bị ảnh hưởng trong ngắn hạn. Tuy nhiên, nếu giá thỏa thuận dài hạn hết hạn, sẽ phải đàm phán lại giá thu mua cao su dựa trên điều kiện thị trường. Thứ hai, các công ty có thể tăng giá lốp xe để giải quyết rủi ro giá cao su tăng, với những sản phẩm có thể tăng giá trong ngắn hạn chủ yếu tập trung ở lĩnh vực bán lẻ.
Nhìn chung, các hãng săm lốp có xu hướng tăng giá muộn hơn tốc độ tăng giá cao su và mức độ tăng giá cũng sẽ nhỏ hơn mức độ tăng giá cao su. Tuy nhiên, nếu giá cao su giảm, các doanh nghiệp săm lốp cũng sẽ điều chỉnh giá sản phẩm muộn hơn giá cao su và mức độ giảm giá cũng sẽ nhỏ hơn mức giảm giá cao su.
